Heeft jouw paard overgewicht? Laat hem op een gezonde manier afvallen!

In Nederland zijn veel paarden tegenwoordig te dik. Door de relatief lichte arbeid/verminderde beweging en energierijk voer (zowel ruw- als krachtvoer), ontstaat overgewicht. Naast een verhoogd risico op gezondheidsproblemen heeft een paard met overgewicht vaak te weinig energie, waardoor hij ook minder goed presteert. De oplossing is dan niet extra energierijk krachtvoer geven, maar er eerst voor zorgen dat het paard een gezond gewicht bereikt!

Ruwvoer is de basis van een gezond gewicht. Heeft je paard overgewicht? Dan betekent dit vrijwel altijd dat hij teveel of te rijk ruwvoer krijgt.

Kun je dan gewoon flink minder ruwvoer gaan geven wanneer je paard moet afvallen? Zo simpel is het helaas niet. De spijsvertering van je paard is ontworpen om 24 uur per dag kleine hoeveelheden vezelrijk voedsel te verwerken. Je paard maakt in zijn maag continue maagzuur aan en de darmen hebben vezels nodig om aan het werk te blijven. Om verteringsproblemen zoals maagzweren en koliek te voorkomen is het belangrijk om ervoor te zorgen dat paard nooit langer dan 4-6 uur geen ruwvoer tot zijn beschikking heeft.

Doordat het Nederlandse voordroog, hooi en gras over het algemeen vrij energierijk is, is het vaak lastig om een balans te vinden tussen de juiste hoeveelheid hooi en de tijd dat je paard zonder ruwvoer staat.

Wat kun je het beste doen om jouw paard op een gezond gewicht te krijgen?

Beperk overbodige extra’s, maar geef wel voldoende vitaminen & mineralen

Krijgt jouw paard een sportbrok of muesli en met regelmaat een extraatje zoals slobber, een appel of snoepjes? Laat deze extra’s achterwege en kies voor een balancer, zoals Vitalbix Daily Complete. Vitalbix Daily Complete heeft een lage caloriewaarde en is geschikt voor paarden met (aanleg voor) overgewicht. Ook voor paarden met overgewicht is het aanvullen van vitaminen en mineralen belangrijk! Een tekort aan voedingsstoffen kan juist een negatief effect hebben op de stofwisseling, waardoor jouw paard lastiger af kan vallen. Vitalbix Daily Complete is geconcentreerd waardoor je er vele malen minder van hoeft te voeren dan regulier brok.

Kijk kritisch naar de kwaliteit en het type ruwvoer wat jouw paard krijgt

Het mooiste is om een ruwvoeranalyse te doen: voor paarden met overgewicht is het interessant om minstens de energiewaarde & het suikergehalte te weten. Het beste kies je voor hooi (niet ingepakt) en dan het liefst grof & langstengelig hooi. Vaak is hooi van de derde (of tweede) snede het meest geschikt. De energiewaarde van het hooi kan een enorm verschil maken op het dagelijkse inname van jouw paard: is deze laag of juist hoog?

Even een rekenvoorbeeldje:

Jouw paard krijgt elke dag 12 kilo hooi. Het hooi heeft een DrogeStof (DS) -gehalte van 80% (kort gezegd wil dat zeggen dat het overige water is). Er wordt altijd gerekend met het DS-gehalte. Met 12 kilo hooi krijgt jouw paard 9,6 kilo DS binnen. Wanneer jouw paard een lichaamsgewicht van 600 kilo heeft, is zijn dagelijkse behoefte 4,98 EWPa (energiewaarde paard) – zonder arbeid gerekend. Is de EWPa van het hooi 0,52 per kilo DS? Dan dekt alleen de 12 kilo hooi (9,6 kilo DS) al de energiebehoefte van jouw paard. Eventuele extra’s, aanvullende voeding, gras etc. zijn dan niet meegerekend.

De gemiddelde EWPa van hooi ligt echter op 0,63 EWPa per kilo DS. Geef je dan ook weer deze 12 kilo hooi (9,6 kilo DS), dan kom je uit op 0,63*9,6= 6 EWPa. Jouw paard krijgt dan dagelijks dus ruim 1 EWPa (=20%) bovenop zijn normale behoefte – met andere woorden, jouw paard zal aankomen.

Én wanneer jouw paard moet afvallen, dien je onder zijn behoefte te gaan voeren. Het is daarom zeer handig om het ruwvoer te laten analyseren en te kiezen voor een ruwvoer laag in EWPa. Op die manier kun je ervoor zorgen dat jouw paard wél voldoende vezels binnen krijgt, maar minder energiewaarde.

Ook nog handig om te weten: de energiebehoefte van een koudbloed ligt ruim 5% onder de behoefte van een warmbloed.

Kijk ook kritisch naar de hoeveelheid ruwvoer

Vaak wordt er op het oog gevoerd, wat natuurlijk geen probleem is indien jouw paard goed op gewicht is en hij niet te lang zonder ruwvoer staat. Heeft jouw paard echter overgewicht, dan is het goed om eerst eens de hoeveelheid ruwvoer te wegen. Wanneer je een analyse hebt, kun je het zelfs helemaal doorrekenen (of helpen we jou er graag bij). Wanneer je geen analyse hebt, is het alsnog belangrijk om het hooi te wegen, je kunt namelijk niet ineens de hoeveelheid hooi bijvoorbeeld halveren. Wij adviseren altijd de hoeveelheid hooi met 10% te verminderen en dit kun je niet op het oog doen, daarvoor moet je het echt even wegen. Ook zegt de hoeveelheid hooi al iets over de energiewaarde van het hooi, geef je nu al weinig, dan is de energiewaarde waarschijnlijk wel (te) hoog voor jouw paard.

Staat jouw paard 24/7 op het gras? Vaak is het voor paarden met overgewicht beter om met strookbegrazing te werken (elke dag een stukje gras erbij) of te kiezen voor een graasmasker. Natuurlijk is het bij een paard met overgewicht vaak nog beter om de hoeveelheid weidegang te beperken of helemaal weg te laten en te kiezen voor een paddock met vriendje(s) en een afgewogen hoeveelheid hooi. Staat jouw paard zomers overdag op de wei en ’s nachts op stal? Hou er rekening mee dat jouw paard op de weide meer binnenkrijgt dan in de winter en pas daarom ook het hooi op stal tijdig aan. Geef bij voorkeur meerdere kleine porties en/of geef het hooi in een slowfeeder. Meten=weten, weeg vooral ook de hoeveelheid hooi af zodat je weet hoeveel kilo’s hooi jouw paard naast de weidegang krijgt.

Meer beweging!

Voeding speelt de grootste rol bij een gezond gewicht, maar ook voldoende beweging is belangrijk voor een gezond paard. Naast te rijke voeding, staan paarden ook veelal stil in de wei en hoeven zij geen grote afstanden meer af te leggen voor water of een plek met nieuw voedsel. Dit kun je wel stimuleren met bijvoorbeeld een paddock paradise – denk dan bijvoorbeeld aan een grotere afstand tussen water en hooi, meerdere voerplekken etc. Bouw ook de beweging verder op door ervoor te zorgen dat jouw paard elke dag minimaal een half uur (liever langer) beweegt en zorg voor wisselende intensiteit in deze trainingen.

Let erop dat je paard niet te snel afvalt – ook dit is niet gezond

Pas daarom niet alles in 1 keer aan, maar start bijvoorbeeld met het weglaten van de overbodige extra’s en kijk vervolgens naar het ruwvoer en de beweging. Van nature is een paard in de zomer wat zwaarder en in de winter eigenlijk wat te mager. Omdat wij het hele jaar door een gezond paard willen zien en rijden, willen wij voorkomen dat het paard in de winter te mager is. Het gevolg is vaak dan ook dat het paard elke zomer (te veel) aankomt en steeds zwaarder wordt. Zorg ervoor dat jouw paard niet elk jaar zwaarder is dan het jaar daarvoor.